นมเด็กมีกี่ประเภท เลือกนมเด็กยังไงให้เหมาะสมกับลูก

เป็นที่ทราบกันดีว่านมแม่นั้นดีที่สุดในโลกเหมาะสำหรับทารกมากที่สุด แต่หลังจากหยุดนมแม่แล้ว คุณแม่จำเป็นต้องเลือกนมที่มีสารอาหารสูงครบถ้วน เพราะนมมีส่วนสำคัญต่อการเจริญเติบโตทั้งทางร่างกายและพัฒนาการทางสมอง ลูกแต่ละช่วงวัยมีความต้องการสารอาหารแตกต่างกัน เพราะฉะนั้นคุณแม่ต้องทำความเข้าใจเกี่ยวกับประเภทของนมให้ถูกต้อง เพื่อเลือกนมเด็กที่มีสารอาหารครบถ้วนที่สุดและเหมาะกับช่วงวัยของลูกรักมากที่สุด ปัจจุบันในท้องตลาดมีนมทั้งหมด 4 ชนิดด้วยกัน ได้แก่ (1)นมสำหรับผู้ใหญ่ (2)นมทั่วไป (3)นมผงดัดแปลงสำหรับทารก และ (4) นมผงสำหรับเด็ก รายละเอียดของนมแต่ละชนิดมีดังต่อไปนี้
1.นมสำหรับผู้ใหญ่
เพราะ นมเด็ก สำคัญกับทุกช่วงวัย ในวัยผู้ใหญ่ยังต้องดื่มนม นมสำหรับผู้ใหญ่จึงเป็นนมแคลเซี่ยมสูงมากเป็นพิเศษ มีทั้งจากนมสัตว์และนมถั่วเหลือง จากการศึกษาพบว่านมที่ได้จากสัตว์มีปริมาณแคลเซี่ยมสูงกกว่านมจากกถั่วเหลือง การดูดซึมของนมถั่วเหลืองและนมจากสัตว์ไม่แตกกต่าง เพราะฉะนั้นในวัยผู้ใหญ่ที่ต้องการแคลเซี่ยมมากเป็นพิเศษ การดื่มนมที่ได้จากนมวัวนับเป็นทางเลือกที่ดีกว่า

2. นมทั่วไป
นมทั่วไปส่วนใหญ่ผลิตจากนมโคสด เหมาะสำหรับบุคคนทั่วไปทุกเพศทุกวัย นมทั่วไปที่วางขายตามท้องตลาดได้แก่
– นมสด 100% คือนมที่รีดจากแม่วัวและจำหน่ายโดยตรงต่อผู้บริโภค โดยวิธีการอุ่นทำลายเชื้อโรค ให้ดูที่ข้างกล่อง จะเขียนคำว่า “นมสด 100%” ระบุไว้ชัดเจน
– นมพร่องมันเนย เป็นนมที่รีดจากแม่วัว และแยกมันเนยออกเพียงบางส่วน กระบวนการผลิตนมพร่องมันเนย นำนมมาแยกมันเนยออกบางส่วน แล้วเอาเนยไปทำอย่างอื่น อาจจะมีมันเนยอยู่ไม่เดินร้อยละ 15 ปัจจุบันผลิตภัณฑ์นมพร่องมันเนยที่วางขายอยู่ในท้องตลาด มีทั้งชนิดยูเอชที และชนิดพาสเจอร์ไรส์
– นมขาดมันเนย เป็นนมที่รีดจากแม่วัว และแยกมันเนยออกเกือบหมด เรียกกันว่า “หางนม” แล้วอาจนำมาเติมแต่งกลิ่นและรสชาติเพิ่มเติม เช่น ใส่วานิลลา ช็อคโกแลต สตอเบอรี กล้วย และน้ำตาลเข้าไป ดังนั้นหางนมจึงมีสารอาหารครบเกือบทุกตัว ยกเว้น ไขมัน และวิตามินที่ละลายในไขมัน หางนมเป็นแหล่งที่ดีที่สุดของโปรตีนจากสัตว์ ซึ่งมีคุณภาพสูง และมีแร่ธาตุพวกแคลเซียมและฟอสฟอรัสด้วย ปริมาณแลคโตสเกือบเท่ากับที่มีอยู่ในน้ำนม

3.นมผสมหรือนมผงสำหรับทารก
นมผสมหรือนมผงสำหรับทารกเป็นผลผลิตจากน้ำนมสัตว์ เช่น นมแพะ นมวัว และผลผลิตจากถั่ว มีลักษณะเป็นผงแห้ง เนื้อละเอียด มีหลายสูตรแบ่งตามช่วงอายุ ได้แก่
– สูตร1 นมผงดัดแปลงสำหรับทารก (Infant formula) เป็นนมผงที่ดัดแปลงจากนมวัวหรือนมแพะให้มีส่วนประกอบของสารอาหาร เช่น ปริมาณโปรตีน ชนิดและคุณภาพของโปรตีน ไขมัน วิตามิน และเกลือแร่ ให้ใกล้เคียงกับนมแม่ จึงเหมาะสำหรับใช้เลี้ยงทารกอายุตั้งแต่แรกเกิดจนถึง 1 ปี นมสูตรนี้ข้างภาชนะจะเขียนว่าสูตร 1
– สูตร2 นมผงดัดแปลงสูตรต่อเนื่อง (Follow-on formula) เป็นนมผงที่ดัดแปลงจากนมวัวหรือนมแพะ แต่ดัดแปลงไม่มากเท่ากับนมสูตร 1 ปริมาณสารอาหารที่มีในนมสูตรนี้จึงอยู่ระหว่างนมสูตร 1 กับนมวัวหรือแพะสด เหมาะสำหรับใช้เลี้ยงทารกและเด็กอายุตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไปจนถึง 3 ปี นมสูตรนี้ข้างภาชนะจะเขียนว่าสูตร 2 และ/หรือ นมผงดัดแปลงสูตรต่อเนื่อง (Follow-on formula) สำหรับทารกและเด็กอายุ 6 เดือนถึง 3 ปี นมสูตรนี้ข้างภาชนะจะเขียนว่านมสูตร 2
– สูตร3นมผงครบส่วน (Powdered whole milk) เป็นนมผงที่ผลิตจากนมวัวหรือนมแพะสดมาทำให้เป็นผง เมื่อชงละลายในอัตราส่วนที่กำหนดไว้ข้างภาชนะ ก็จะได้นมที่มีคุณค่าทางอาหารเหมือนกับนมวัวหรือนมแพะสด แต่มีบางบริษัทผู้ผลิตอาจเติมสารอาหารบางอย่างคล้ายกับที่เติมในนมชนิดพิเศษลงไปเพื่อให้เป็นนมสูตร 3 ชนิดพิเศษ นมสูตรนี้เหมาะสำหรับใช้เลี้ยงเด็กตั้งแต่อายุ 1 ปีขึ้นไปเท่านั้น เพราะถ้าใช้เลี้ยงเด็กอายุน้อยกว่า 1 ปี ไตของเด็กจะทำงานหนัก และเด็กมีโอกาสแพ้นมวัวได้สูง นมสูตรนี้ข้างภาชนะจะเขียนว่า สำหรับเด็กอายุ 1 ปีขึ้นไปและทุกคนในครอบครัว เดิมทีจะระบุเป็นคำว่า สูตร3

นมผง ทั้ง3สูตรแต่ละยี่ห้อ จะเติมสารอาหารที่มีประโยชน์ต่างชนิดกันในอัตราส่วนต่างกัน เพื่อให้ทารกดื่มทดแทนนมแม่ การให้ทารกดื่มนมผงนั้น ควรใช้ในกรณีที่แม่ไม่สามารถผลิตน้ำนมได้ หรือใช้เพื่อต้องการให้ลูกเลิกดื่มนมแม่ หรือ การหย่านม เนื่องจากแม่อาจต้องไปทำงานไม่สะดวกกับการให้นมลูกในสถานที่ทำงาน และสามารถให้ผู้อื่นเป็นผู้ชงนมให้ลูกแทนผู้เป็นแม่ได้ การเตรียมนมควรปฏิบัติตามคำแนะนำที่ระบุไว้อย่างเคร่งครัด

4.นมเด็ก
วัยเด็กอายุ1 ปีขึ้นไปที่ไม่ได้ดื่มนมแม่แล้ว กุมารแพทย์แนะนำให้ดื่มนมยูเอชที ( UHT milk ) นมยูเอชทีคือนมที่ผ่านการฆ่าเชื้อที่อุณหภูมิสูง (Ultra High Temperature) นมยูเอชทีกล่องบางชนิดทำจากนมโคสด บางชนิดก็ทำมาจากนมผง ในเด็กเล็กอายุน้อยกว่า 1 ขวบ ไม่ควรจะดื่มนมยูเอชที ไม่ว่าจะผลิตจากนมโคสดหรือนมผงเพราะช่วงอายุดังกล่าวระบบย่อยยังไม่สมบูรณ์ ยังไม่สามารถย่อยโมเลกุลใหญ่ได้ เด็กอายุ 1 ขวบขึ้นไปจึงจะสามารถดื่มนมยูเอชทีได้ เด็กในช่วงวัย 1 ขวบได้รับสารอาหารจากอาหาร 5หมู่ก็จริงแต่มีความจำเป็นต้องได้รับนมเสริมอย่างน้อย2กล่องต่อวัน เด็กวัย1 ขวบขึ้นไปมักประสบปัญหาเบื่ออาหาร รับประทานได้น้อย หรือไม่รับประทานอาหารเลยในบางมื้อเพราะติดเล่น การเลือกนมสำหรับช่วงวัยนี้ คุณแม่จึงควรเน้นสารอาหารในนมให้มากเป็นพิเศษ เช่น โฟร์โมสต์โอเมก้า3 6 9 มีสารอาหารหลัก โอเมก้า 3, 6, และ 9 ที่ช่วยในการพัฒนาระบบประสาทและสมอง วิตามิน ดีสูง ช่วยดูดซึมแคลเซียม และฟอสฟอรัส ธาตุเหล็ก สูง เป็นส่วนประกอบสำคัญของฮีโมโกลบินในเม็ดเลือดแดง โปรตีน จำเป็นต่อการเจริญเติบโตและช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย แคลเซียม เป็นส่วนประกอบสำคัญของกระดูกและฟัน ไอโอดีนสูง เป็นส่วนประกอบสำคัญของฮอร์โมนไทรอยด์ ซึ่งมีหน้าที่ควบคุมการเจริญเติบโตและการพัฒนาของร่างกายและสมอง วิตามินบี 6 และบี 12 มีส่วนช่วยในการทำงานของระบบประสาทและสมอง